OMNIBUS, czyli zmiany prawa w branży e-commerce

- checklista dla sprzedawców internetowych

Nowe przepisy regulujące branżę e-commerce weszły w życie dnia 1 stycznia 2023 r. Dotyczą sprzedaży towarów, usług oraz produktów cyfrowych online. Jednakże, zahaczają również o sprzedaż w sklepach stacjonarnych - np. w zakresie informowania o obniżkach cen w ramach wyprzedaży lub promocji.

Jeżeli prowadzisz sklep lub świadczysz usługi online, poniżej przygotowałam dla Ciebie listę zmian, jakich musisz dokonać, aby działać zgodnie z prawem! Ale najpierw ...

Trzy dyrektywy unijne, które porządkują ład rynku eCommerce w Państwach Unii Europejskiej, które je wdrożyły:

1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 98/6/WE, 2005/29/WE oraz 2011/83/UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześniania unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta (tzw. Dyrektywa OMNIBUS) – dotyczy kwestii wyprzedaży, promocji i obowiązków z nimi związanych.

2. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/770 z dnia 20 maja 2019 r. w sprawie niektórych aspektów umów o dostarczanie treści cyfrowych i usług cyfrowych (tzw. Dyrektywa cyfrowa) – dot. treści i usług cyfrowych.

3. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/771 z dnia 20 maja 2019 r. w sprawie niektórych aspektów umów sprzedaży towarów, zmieniająca rozporządzenie (UE) 2017/2394 oraz ę 2009/22/WE i uchylająca dyrektywę 1999/44/WE (tzw. Dyrektywa towarowa) – dot. towarów i odpowiedzialności za niezgodność towaru z umową.

Dyrektywy wdrożono dwoma ustawami polskimi. W konsekwencji zmieniono ustawę o ochronie konkurencji i konsumentów, ustawę o prawach konsumenta, ustawę o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, oraz ustawę o informowaniu o cenach towarów i usług. Przepisy obowiązują od 1 stycznia 2023 r.

Poniżej sporządziłam dla Ciebie listę zmian, tak abyś miał / miała możliwość przeanalizowania, czy te zmiany dotyczą Twojego rodzaju działalności oraz czy udało Ci się dostosować do wszystkich.

I. TOWARY FIZYCZNE

1. pojęcie przedsiębiorcy na prawach konsumenta – prawo odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni przysługuje również przedsiębiorcy, który dokonuje zakupu „na firmę”, ale zakup nie ma dla niego charakteru zawodowego,

2. odpowiedzialność sprzedawcy za niezgodność towaru z umową na podstawie przepisów ustawy o prawach konsumenta, zamiast dotychczasowej rękojmi z kodeksu cywilnego,

3. preferowany sposób rozpatrzenia reklamacji - wymiana lub naprawa produktu (zwrot lub obniżenie ceny pod pewnymi warunkami),

4. prawo konsumenta do wstrzymania zapłaty ceny do chwili wykonania przez przedsiębiorcę obowiązków z tytułu reklamacji,

5. obowiązek odebrania wymienianego lub naprawianego produktu od klienta na koszt sprzedawcy (dotychczas klient sam pokrywał koszty odesłania),

6. przedłużenie odpowiedzialności sprzedawcy za wady produktu (z 1 roku do 2 lat lub do czasu przydatności produktu),

7. wydłużenie terminu na reklamację (z 1 roku do 6 lat od dnia ujawnienia wady produktu),

8. katalog okoliczności, kiedy konsument w ogóle może złożyć reklamację,

9. skrócenie terminu na odpowiedź na reklamację – z 30 dni do 14 dni,

10. konsument nie jest zobowiązany do zapłaty za zwykłe korzystanie z towaru, który następnie został wymieniony.
    

II. PRODUKTY ELEKTRONICZNE np. ebooki, muzyka, filmy, kursy, szkolenia online.

1. zmiana zasad wyłączenia prawa do odstąpienia od umowy, ale to Sprzedawca musi podjąć działania, aby z tego wyłączenia skorzystać: a. wyrażenie przez klienta zgody na utratę prawa, b. przyjęcie zgody do wiadomości, Chexbox – treść do zmiany, c. przesłanie klientowi przez Sprzedawcę potwierdzenia otrzymania zgody,

2. rozróżnienie pojęcia „usługi cyfrowej” od „treści cyfrowej”,

3. obowiązek przesyłania aktualizacji treści lub usługi cyfrowej przez 2 lata (jeżeli jest to konieczne zachowania zgodności treści lub usługi cyfrowej z umową),

4. wymóg informowania o „funkcjonalności”, „kompatybilności” i „interoperacyjności” treści cyfrowych.

III. NEWSLETTER 1. uznany za treść cyfrową,

2. zapisanie się do newslettera = zawarcie umowy o dostarczenie treści cyfrowych = konieczność zmiany zapisów w regulaminie / dodanie zapisu w regulaminie serwisu i nowy checkbox.

IV. DANE KONTAKTOWE 1. Obowiązek wskazania numeru telefonu kontaktowego,

2. Obowiązek poinformowania o środku komunikacji online umożliwiającym zachowanie ciągłości online (o ile taki występuje).

V. OBNIŻKA CEN

Jeżeli sprzedawca ogłasza obniżkę ceny, przekreśla w karcie produktu starą cenę i daje nową, wtedy ma obowiązek umieszczenia najniższej ceny produktu, obowiązującej w okresie 30 dni przed obniżką. Należy umieścić ją obok aktualnej ceny.

ALE nie ma obowiązku informowania, jeżeli jest to zmiana ceny, a nie promocja – w sytuacji, gdy sprzedawca obniża cenę, ale tego w żaden sposób nie komunikuje, nie „wabi” klientów tą obniżką.

VI. OPINIE

Jeżeli przedsiębiorca udostępnia opinie o swoich produktach lub usługach - ma obowiązek informowania klientów czy opinie są weryfikowane czy nie. Weryfikacja polega na potwierdzeniu, że autor opinii faktycznie zakupił produkt/usługę i go używa.

VII. OBOWIĄZEK INFORMOWANIA O INDYWIDUALNYM DOSTOSOWANIU CENY

Konsumenci powinni otrzymać stosowną informację, gdy zaproponowana im cena została indywidualnie dostosowana na podstawie zautomatyzowanego podejmowania decyzji.

VIII. NOWE OBOWIĄZKI DLA MARKETPLACE, m.in.:

1. definicja „plasowania”,

2. obowiązek informowania o zasadach plasowania wyników wyszukiwania,

3. obowiązek wyraźnego ujawnienia płatnej reklamy lub płatności dokonanej specjalnie w celu uzyskania wyższego plasowania produktów w ramach wyników wyszukiwania,

4. obowiązek odróżniania sprzedawców zawodowych (przedsiębiorców) od zwykłych konsumentów sprzedających swoje prywatne rzeczy,

5. obowiązek informowania o braku objęcia umowy zawartej z danym sprzedawcą ochroną konsumencką (dot. konsumentów),

6. obowiązek informowania o podziale obowiązków pomiędzy sprzedawców a właściciela marketplace.

O TYM WARTO PAMIĘTAĆ:

- niestosowanie nowych przepisów w większości będzie stanowiło nieuczciwą praktykę rynkową. Pokrzywdzony w ten sposób konsument może wystąpić z szeregiem roszczeń. Jeżeli Twoje działania będą dotyczyły większej ilości konsumentów, wówczas mogą zostać uznane za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów. W takim przypadku sprawa może trafić do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Wtedy na Twoją firmę może zostać nałożona kara pieniężna do 10% obrotu z roku poprzedniego.

- jeżeli świadczysz usługi drogą elektroniczną Twoje obowiązki oraz prawa będą kształtowały się nieco inaczej niż w przypadku sprzedawania treści cyfrowych.

- jeżeli potrzebujesz pomocy z wprowadzeniem zmian w swojej działalności oraz dokumentacji - skontaktuj się ze mną :) Pamiętaj nie taki Omnibus straszny... :)